Zasady bandażowania

Bandażowanie jest jednym z podstawowych elementów pierwszej pomocy. Pozwala ono na wstępne usztywnienie kończyny, zatamowanie krwawienia, przytrzymanie opatrunków oraz odseparowanie rany od środowiska zewnętrznego. Musimy jednak pamiętać o kilku podstawowych zasadach, aby nie zaszkodzić osobie, której chcemy pomóc!

Przede wszystkim, zanim przejdziemy do samego bandażowania powinniśmy się rozeznać w sytuacji. Sprawdzić stan poszkodowanego, jego przytomność, oddech, wszystko w zależności od sytuacji. Jeżeli dostrzegamy śmiertelne zagrożenie powinniśmy zacząć od czynności ratowania życia i wezwania pomocy. W mniej drastycznych przypadkach należy po prostu uspokoić ofiarę, dowiedzieć się co się stało i dostosować działania.

Drugim krokiem po rozpoznaniu jest ułożenie ofiary w wygodnej pozycji (w przypadku utraty przytomności pozycji bezpiecznej) siedzącej lub leżącej. Później należy podeprzeć zranioną część ciała i przejść do bandażowania. Jeżeli poszkodowany leży, bandaże należy przesuwać ostrożnie pod naturalnymi zagłębieniami ciała, takimi jak kostki, kolana, talia czy szyja. Węzły i sploty nie powinny kaleczyć ratowanego ani wywoływać u niego dużego dyskomfortu. Do łączenia bandaży najlepiej nadają się węzły płaskie lub specjalne elementy takie jak zaciski do bandaży, czy w bardziej surowych warunkach agrafki i taśma klejąca. Pamiętaj aby nie zaciskać splotów zbyt mocno, może to spowodować zatrzymanie krążenia krwi. Aby sprawdzić czy bandaż nie jest zbyt ciasny naciśnij jeden z paznokci lub skórę dłoni (czy stopy) i przytrzymaj aż zblednie. Po puszczeniu, po kilku sekundach kolor powinien wrócić do normy, jeżeli tak się nie dzieje to bandaż hamuje krążenie krwi i należy go poluźnić. Należy wykonywać taki test raz na dziesięć minut, aż do przybycia wykwalifikowanej ekipy ratowniczej. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja gdy musimy zatamować krwawienie. Wtedy opatrunek powinien być przytwierdzony mocno, a nawet przytrzymywany przez ratownika.

Zobacz również:

Kiedy zakładamy opatrunek w celu unieruchomienia np. złamanych kończyn powinniśmy pamiętać o tak zwanej przekładce. Jest to miękki element, który powinien być umieszczany między unieruchomioną kończyną a przylegającą częścią ciała lub między nogami. Przekładką może być np. ręcznik, bądź zwinięte ubranie. Bardzo przydatna przy usztywnianiu jest chusta trójkątna. Możemy nie tylko wykonać z niej temblak ale także możemy wykorzystać ją jak bandaż szeroki czy przekładkę. Można nią także zabezpieczyć opatrunek na dużej ranie np. na głowie przez wykonanie specjalnego czepka, podobnego do czepka Hipokratesa.

Najlepiej jest bandażować miejsce uszkodzenia równomierną serią spiralnych obrotów. W wypadku drobnych zranień palców dobrze jest użyć gazy cylindrycznej. Jest to specjalny bandaż rurowy zrobiony ze zwoju gazy bez szwu. Do tego typu gazy dołączony jest specjalny aplikator, który ułatwia szczelne zakładanie bandaża na palec. W aptekach i sklepach medycznych dostępna jest cała gama różnego typu opatrunków i bandaży, które można wykorzystać w przeróżnych celach. Często jednak w sytuacjach zagrożenia nie mamy przy sobie specjalnego wyposażenia. Trzeba wtedy wykonywać opatrunki i temblaki improwizowane. Najlepiej nadają się do tego ubrania z cienkiego materiału, który możemy łatwo porwać na węższe paski. Jednak kiedy potrzeba jest naprawdę nagląca wszystko co mamy pod ręką można wykorzystać choćby do tamowania krwawienia.

Każdy powinien mieć w swojej apteczce zestaw bandaży, którymi potrafi się dobrze posługiwać. W sytuacjach zagrożenia najważniejsza jest szybka interwencja podczas której nie ma czasu na zastanawianie się, jak użyć danego elementu. Podstawowe zasady bandażowania, takie jak i inne podstawowe zasady pierwszej pomocy, powinny być opanowane i niemal odruchowe. W wielu sytuacjach, może od tego zależeć czyjeś życie.

Autor:

Bartłomiej Cerek